Lęk separacyjny to po prostu lęk przed rozstaniem z rodzicami pojawiający się już u niemowlaka, ale dotyczy również starszych dzieci. To trudny etap rozwoju dziecka i może znacząco utrudniać codzienne funkcjonowanie. Od pierwszych dni życia dziecka rodzice są zawsze przy nim, otaczają go opieką i troską. W związku a tym lęk separacyjny u niemowlaka jest dosyć częstym zjawiskiem. Problem pojawia się wtedy, gdy maluch jest na tyle przyzwyczajony do obecności rodziców, że nawet krótka rozłąka kończy się histerią.
Czym jest lęk separacyjny?
Lęk separacyjny nazywany także separation anxiety disorder jest częstym zaburzeniem lękowym. Dziecko przyzwyczaja się do obecności rodziców i nawet krótka separacja wzbudza w nim ogromny lęk i utratę poczucia bezpieczeństwa. Oczywiście strach jest wyolbrzymiony i kompletnie nieadekwatny do sytuacji, szczególnie gdy na przykład opiekun jedynie na chwilę znika z pola widzenia. Dziecko może stać się wtedy płaczliwe, rozdrażnione, niespokojne. Omawiane schorzenie bardzo często dotyczy również psów. Jeśli zwierzak od pierwszych tygodni życia cały czas przebywał z właścicielem, może się okazać, że pozostawienie go na chwilę samego w domu skończy się szczekaniem, piszczeniem i niszczeniem przedmiotów. Wszystko ze względu na panikę i strach spowodowany tym, że właściciela nagle nie ma w domu.
Lęk separacyjny u dzieci
Lęk separacyjny w pewnym momencie rozwojowym dziecka jest czymś zupełnie normalnym. Maluch dąży do bliskości z rodzicem, bo to daje mu poczucie bezpieczeństwa. Problem pojawia się, jednak gdy ten strach jest nieadekwatny do sytuacji. Jeśli dziecko płacze i wpada w histerię, gdy tylko rodzic znika z pola widzenia, to sygnał, że warto się zająć tym tematem, aby nie mieć jeszcze większych problemów w przyszłości.
Jak zwiększyć poczucie bezpieczeństwa u dziecka?
Istnieje wiele sposobów, które stopniowo mogą zmniejszać strach i zwiększać poczucie bezpieczeństwa. W przypadku nieco starszych dzieci rodzic przede wszystkim powinien mówić maluchowi, dokąd idzie i kiedy wróci. Osoba, z którą w tym czasie zostaje dziecko, również powinna być mu bliska, ma czuć się przy niej bezpiecznie i komfortowo. Zaburzenia lekowe to problemy, których nie wolno bagatelizować. Niepodjęcie prób wyeliminowania lęku separacyjnego może sprawić, że dziecko nie będzie chciało chodzić do przedszkola i nie będzie się prawidłowo rozwijać. Doświadczony psycholog może udzielić rodzicom cennych wskazówek dotyczących tego, jak postępować z dzieckiem odczuwającym silny strach przed rozstaniem z opiekunami.
Lęk separacyjny u psa
Lęk separacyjny może dotyczyć także ukochanych czworonogów. Psy, które bardzo mocno przywiązały się do swojego właściciela, również mogą doświadczać silnego lęku i obawy przed porzuceniem. Ten problem szczególnie dotyczy psów z trudną przeszłością, tych, które zostały porzucone przed poprzednich właścicieli i wylądowały w schronisku. Brakuje im poczucia bezpieczeństwa i pewności siebie. Ten problem może mieć poważne konsekwencje i utrudniać codzienne funkcjonowanie. Pies pozostawiony sam w domu i doświadczający silnego poczucia lęku może bardzo głośno szczekać i piszczeć, co z pewnością jest uciążliwe dla sąsiadów, poza tym zwierzaki często w takich sytuacjach, aby zmniejszyć stres, niszczą różne przedmioty.
Wielu właścicieli nie ma wystarczające wiedzy, która pozwoliłaby wyeliminować ten problem z ich życia. W takich przypadkach najlepszym rozwiązaniem może być konsultacja z psim behawiorystą lub trenerem. Doświadczona osoba zaproponuje sprawdzone rozwiązania, które pomogą wyeliminować z życia omawiany problem.
Przyczyny lęku separacyjnego
Zastanawiasz się, jakie mogą być przyczyny lęku separacyjnego? Ten problem jest dosyć częsty, ale na szczęście szybka reakcja i konsultacja ze specjalistą może pomóc w jego sprawnym rozwiązaniu. Nie warto zwlekać. Lęk separacyjny podobnie jak wiele innych zaburzeń może mieć przyczyny psychologiczne, biologiczne i środowiskowe. Do głównych przyczyn lęku separacyjnego można zaliczyć:
- nadwrażliwość,
- nieumiejętność radzenia sobie z lękiem i stresem,
- skłonność do popadania w stany lękowe,
- nadopiekuńczość rodziców lub brak wystarczającej uwagi z ich strony,
- doświadczenie trudnych sytuacji lub traumy,
- zaburzenia lękowe u rodziców,
- poczucie całkowitej jedności z rodzicami,
- zmiana miejsca zamieszkania, przedszkola lub szkoły.
Wszystko oczywiście zależy od konkretnego przypadku, a zachowania związane z lękiem separacyjnym również mogą się różnić. Jedno jest pewne, ciągłe poczucie strachu, które jest bagatelizowane, może przerodzić się w jeszcze większe i bardziej uciążliwe problemy psychiczne. W przypadku najmłodszych ważna jest szybka reakcja rodziców i zwrócenie się o pomoc do specjalistów.
Objawy lęku separacyjnego
Jeśli twoje dziecko doświadcza lęku separacyjnego, z pewnością nie będziesz w stanie przegapić niepokojących sygnałów. Kluczowe jest niebagatelizowanie problemu i podjęcie odpowiednich kroków mających na celu wyeliminowanie strachu. Do głównych objawów lęku separacyjnego można zaliczyć między innymi:
- nasilona obawa przed rozstaniem z najbliższymi osobami,
- uporczywe myśli dotyczące tego, że może się stać coś złego,
- pogorszenie ogólnego samopoczucia,
- brak chęci do zabawy i aktywności,
- zaburzenia snu,
- dopuszczanie się kłamstw, aby nie doszło do rozstania z rodzicem,
- bóle brzucha,
- wymioty,
- płacz,
- histeria,
- bóle głowy,
- problemy z koncentracją,
- utrata apetytu.
Rolą rodzica jest zbudowanie pewności siebie u malucha, poczucia bezpieczeństwa i świadomości, że jest osobną jednostką. Oczywiście nie jest to tak proste, jak mogłoby się wydawać. Rodzice mają prawo nie wiedzieć, jak odpowiednio ukierunkować malucha i jak przekazać mu niezbędne wartości. Właśnie dlatego warto czasami sięgnąć po pomoc specjalistów, aby zadbać o dziecko jak najlepiej. Konsultacje z psychologiem lub psychiatrą to najlepsza decyzja w sytuacji, w której sami nie widzimy racjonalnego rozwiązania.
Jak przebiega leczenie lęku separacyjnego
Jeśli przypuszczasz, że Twoje dziecko może borykać się z lękiem separacyjnym, jedynym rozwiązaniem jest konsultacja z psychologiem lub psychiatrą. Jedynie doświadczony specjalista będzie mógł postawić diagnozę i wskazać odpowiednią ścieżkę leczenia. Powrót do zdrowia i dobrego samopoczucia w przypadku lęku separacyjnego u dzieci polega głównie na terapii, ale ważna jest również edukacja rodziców w związku z wychowaniem, budowaniem poczucia bezpieczeństwa i niezależności u dziecka. Zdecydowanie nie warto czekać, aż obserwowany strach zniknie samoistnie. Pomoc specjalisty jest niezbędna i może przyspieszyć proces powrotu do zdrowia.
Lęk separacyjny jest sporym problemem, gdy już pojawia się w życiu rodziny. Dla dziecka jest bardzo trudnym doświadczeniem. Ciągłe poczucie strachu i obawy przed rozstaniem z rodzicami nawet na chwilę mogą mieć poważne konsekwencje dla jego zdrowia psychicznego. Właśnie dlatego nie należy bagatelizować problemu. Konsultacja z psychologiem lub psychiatrą to najlepsze rozwiązanie, które może poprawić waszą jakość życia i sprawić, że maluch odzyska pewność siebie i spokój.
Powiązane:
- Lęk napadowy – na czym polega lęk paniczny? Sprawdź, jakie są przyczyny, objawy i skutki zespołu lęku napadowego!
- Lęk przed burzą i piorunami. Skąd się bierze brontofobia i jak ją pokonać?
- Nerwica lękowa – na czym polega zespół lęku uogólnionego? Poznaj metody leczenia nerwicy!
- Fobie – zaburzenia lękowe w postaci fobii mogą utrudnić codzienne funkcjonowanie. Sprawdź, jak przebiega leczenie fobii!
- Agorafobia – jakie są przyczyny lęku przed przebywaniem na otwartej przestrzeni? Sprawdź!
- Hipochondria – objawy i leczenie nerwicy hipochondrycznej. Jakie skutki może mieć ciągły lęk o zdrowie? Sprawdź!
