Czym jest lekomania? Lekozależność to nałóg.
Ryzyko farmakomanii jest takie samo jak w przypadku narkomanii czy uzależnienia od alkoholu. Narkomania, alkoholizm i lekomania mają podobne przyczyny oraz skutki fizyczne, jak i psychiczne. Lekoman to osoba, która sięga po leki zbyt często i w dużych dawkach, nie stosuje się do wskazań medycznych, długotrwale przyjmuje leki, mimo braku realnej potrzeby. Ryzyko uzależnienia od środków jest różne, zależy czy są to leki z grupy benzodiazepin, środki przeciwbólowe, czy też inne substancje. Najczęściej przyjmowane leki przez osoby uzależnione to opioidy, barbiturany, leki przeciwbólowe, benzodiazepiny i leki hormonalne. Zbyt długie przyjmowanie tych środków powoduje uzależnienie fizyczne pacjenta, poprzez uodpornienie organizmu na działanie substancji, a także uzależnienie psychiczne. Osoba podatna przyjmuje więc coraz większe dawki leku i odczuwa nieprzyjemne objawy. Farmakomania jest trudna do zdiagnozowania, ponieważ nie jest łatwo określić czy ktoś stosuje lek z rzeczywistych powodów, takich jak ból, czy bezsenność, czy też korzysta z danej substancji z powodu silnego uzależnienia. Przyczyny mogą być różne – od chęci eksperymentowania, po hipochondrię. Niektórzy mają genetyczne skłonności do uzależnień, przez co przyjmowanie środków farmaceutycznych też wiąże się z ryzykiem dla takich osób. Jednak niezależnie od przyczyn, osoby uzależnione od leków powinny jak najszybciej zdecydować się na leczenie, aby zapobiec negatywnym skutkom.
Objawy farmakomanii. Zależność lekowa jest trudna do zdiagnozowania
Pierwszym podstawowym problemem w zdiagnozowaniu tego problemu jest to, że pacjent nie przyznaje się do swojego problemu. Trudno ocenić czy dana osoba zażywa leki z uzasadnionych powodów, czy jest już to ich nadużywanie. Najczęstsze objawy fizyczne i psychiczne to zmiana zachowania, apatia, wahania nastroju, częstsze sięganie po lek, noszenie go przy sobie i chęć zdobycia substancji za wszelką cenę. Lekomani zgłaszają się do różnych lekarzy z publicznych i prywatnych ośrodków, wymyślają choroby i symptomy, w celu uzyskania różnych leków. Objawy lekomanii z czasem nasilają się, zależność od środków jest bardziej zauważalna, osoba wymaga coraz częstszego przyjmowania substancji i zwiększa dawki. Towarzyszy jej uczucie przymusu zażywania medykamentów, odczuwa psychiczne i fizyczne objawy nałogu, nie może funkcjonować bez działania leków. Jeżeli widzisz u siebie lub u kogoś bliskiego podobne zachowania, sytuacje, to warto zwrócić uwagę na ten problem i zdecydować się na podjęcie leczenia w ośrodku terapii. Nie ma znaczenia czy jest to zależność od leków uspokajających, leków nasennych, czy innych środków psychoaktywnych. Najistotniejszą sprawą jest podjęcie pierwszego kroku na drodze do życia bez zbędnych środków farmaceutycznych.
Skutki lekomanii – zespół abstynencyjny
Jeżeli osoba chora zdecyduje się na nagłe odstawienie leków, np. uspokajających czy nasennych, musi liczyć się z tym, że jest ryzyko pojawienia się przejawów zespołu abstynencyjnego. Dzieje się tak, ponieważ ośrodek nerwowy jest przystosowany do danej substancji i natychmiastowy detoks jest dla organizmu szokiem, więc może wywołać bardzo silne reakcje odstawienne.
Po rzuceniu leków mogą pojawić się m.in.:
- drgawki;
- problemy ze snem;
- lęki;
- halucynacje i omamy;
- zaburzenia apetytu;
- stany depresyjne.
Zespół odstawienia pojawia się od 10-48 godzin od czasu ostatniego zażycia środka. Czy w trakcie leczenia uzależnienia od leków można uniknąć objawów zespołu odstawiennego? Niestety nie ma takiej możliwości, ale można zmniejszyć występowanie symptomów poprzez odstawianie środków stopniowo, a nie gwałtownie. Ważne jest, aby wtedy dobrze się nawadniać i nie ulec pokusie zażycia leków w celu przerwania skutków rzucenia. Istotna jest wówczas silna wola i wsparcie najbliższych osób.
Jak odstawić leki i zapobiec uzależnieniu od leków? Leczenie w Ośrodkach Leczenia Uzależnień
Nadużywanie leków uspokajających i nasennych może bardzo szybko doprowadzić człowieka do uzależniania od tych substancji. Jeżeli zaobserwujemy u siebie lub u kogoś bliskiego oznaki lekomanii, to należy szybko podjąć odpowiednie działania i zapisać się na terapię uzależnień. Trzeba jednak pamiętać, że nie można nikogo zmusić do leczenia, osoba z problemem powinna sama zdawać sobie z niego sprawę i chcieć skorzystać z pomocy, na siłę nikomu nie da się pomóc. Leczenie polega na pracy pacjenta ze specjalistą, najczęściej odbywa się w Ośrodku Leczenia Uzależnień. Wymaga od chorego dużego samozaparcia, chęci wyzdrowienia i współpracy z lekarzem.
Wyróżnia się trzy metody leczenia lekozależności:
- psychoterapia;
- detoksykacja;
- leczenie farmakologiczne.
Najważniejszym czynnikiem jest psychoterapia, ponieważ efekty zależą głównie od zaangażowania chorego i jego pracy nad samym sobą. Ważne jest, aby podjąć się detoksykacji i wygrać walkę z chorobą w najtrudniejszych chwilach po całkowitym zaniechaniu brania substancji. Z leczenia farmakologicznego korzysta się najrzadziej i w najtrudniejszych przypadkach, ponieważ chory musi oduczyć się stosowania leków, gdyż ma skłonności do lekozależności. Dobrą formą pomocy jest także terapia grupowa, na której uczestnicy dzielą się swoimi doświadczeniami i wzajemnie wspierają się w walce z nałogiem. Leczenie jest procesem długotrwałym i trudnym, ale bardzo ważnym, aby powrócić do zdrowia i w pełni świadomie czerpać z życia to, co najlepsze. Nie bój się sięgnąć po pomoc, wyleczenie z lekozależności zmieni życie Twoje i Twoich bliskich na lepsze.
Powiązane:
- Czy alkohol uzależnia psychicznie czy fizycznie?
- Uzależnienie od narkotyków – czy jestem narkomanem? Zapobieganie i leczenie narkomanii.
- Nikotynizm – czym jest uzależnienie od nikotyny?
- Fonoholizm, czyli uzależnienie od telefonu. Nadużywanie telefonu to nałóg – poznaj objawy uzależnienia od smartfona
- Często grasz w gry hazardowe? Sprawdź, czym jest uzależnienie od hazardu i jakie są jego cztery fazy
- Uzależnienie od gier komputerowych. Jak rozpoznać uzależnienie od komputera i gier? Jakie są objawy uzależnienia od gier?
